Şebinkarahisar’ın kentin tarihi ve doğal dokusunu koruyarak geliştirme ve tanıtma çalışmalarına Tarihi Kentler Birliği (TKB) ile Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı’ndan (ÇEKÜL) den destek geldi.
Medeniyetlerin buluşma noktası Şebinkarahisar’ın ‘’Çekül vakfı tarafından ‘’kendini koruyan kentler’’ projesine dahil edilmesinden sonra Tarihi Kentler Birliği tarafından hazırlanan rapor doğrultusunda Kale-tarihi mahalle-tarihi çarşı üçgeninde yapılması gereken Müdahale Önerileri ve hassasiyetleri belirlendi.
TARİHİ VE DOĞAL DOKU KORUMA PLAN ÖNERİLERİ VE HASSASİYETLERİ
Belirtilen raporda Şebinkarahisar’da öncelikle mevcut durumun korunması öncelik olarak görülmektedir.
Kentte köhneleşmenin ciddi bir sorun olmadığı ve koruma alanlarında hali hazırda mekansal organizasyonun iyi bir strüktüre oturduğu görülmektedir. Bu bakımdan eylem hedefleri ağır müdahaleler yerine mevcudun sürekliliğini sağlamaya yönelik kısa vadeli hedefler olarak önerilmiştir.
• Kentte finansal ve teknik kaynak sıkıntısı göz önüne alınarak en az bütçeyle ve yerel kaynakların kullanılmasını mümkün kılacak yöntemlerle müdahale önerileri geliştirilmiştir
• Kentte turizmin geliştirilmesine yönelik bir beklenti olduğu görülmektedir. Şebinkarahisar’da kentsel yaşam kalitesini desteklemek her türlü müdahalenin ilk hedefi olsa da gelecekte turizmin artması olasılığı da göz önüne alınarak bu yönde kapasite inşasına da hassasiyet gösterilmelidir.
• Eylem başlıkları kısa vadeden uzun vadeye göre öncelik ve uygulama kolaylığı sırasına göre sunulmaktadır. İlk sunulan hedefler kısa vadede hızla uygulanabilecek, sınırlı etkiye sahip projeler, daha sonra sunulan hedefler ise orta ve uzun vadeli, uygulanması zamana yayılacak müdahalelerdir.
Konak Caddesi Aksının ve Fatih Camii Çevresinin Canlandırılması
Kent meydanından Şebinkarahisar kalesine bağlanan Konuk Caddesi öncelikli canlandırma aksı olarak ele alınabilir.
Konuk Caddesi kentin en önemli anıtsal yapılarını birbiriyle bağlamakta ayrıca Kale-Çarşı-Mahalle arasında bir omurga vazifesi görmektedir.
Bu kapsamda cadde üzerinde geçmişte altyapı çalışmaları yapıldığı görülmektedir. Bu çalışmaları desteklemek üzere cadde üzerinde sokak mobilyası yerleştirilebilir ve cephelerde gerekli noktalarda basit onarımlar yapılabilir.
Konuk Caddesi üzerindeki Kadınlar Pazarı özellikle canlandırma sürecinde de ele alınması gereken bir alandır. Kadınlar Pazarı içinde daha rahat vakit geçirmeye yönelik küçük tasarım müdahaleleri yapılmalıdır.
Avluya araç girişi sınırlandırılmalı, avlu merkezinde odak oluşturacak bir tasarım öğesi yerleştirilmeli (Ağaç, havuz, heykel vb.), avlu içinde oturmayı kolaylaştıracak gölge alanlar tesis edilmelidir.
Canlandırma eylem hedefi içinde Kadınlar Pazarı küçük, araç trafiğine kapalı bir ara meydan olarak ele alınmış, bu meydanda hizmetler ve ticaretin olduğu, gerektiğinde açık hava etkinlikleri için de kullanılabilecek tanımlı bir açık alan olarak değerlendirilmiştir.
Taşhanların devam eden restorasyonu tamamlanınca cadde ile ilişkisi kurulmalı, bu noktadan kaleye uzanan bağlantıda kaleye yönelik bilgilendirme ve yönlendirme tabelaları yerleştirilmelidir.
Fatih Camii’nin önündeki pazar alanı meydan olarak düzenlenmelidir. Bu alanda bulunan beton örtü sökülmeli ve alan için haftanın bir günü pazar kurulabilen bir meydan tasarımı önerilmelidir.
Pazar süresince kullanılıp kaldırılacak gölgelik ve üst örtü elemanları ayrıca pazar teşhir elemanları da meydan ile birlikte tasarlanmalıdır.
Meydana araç girişi ve parklanması kısıtlanmalı, mümkünse yasaklanmalıdır. Aynı kapsamda Fatih Camii’nin meydan ile ilişkisi tekrar ele alınmalı, meydan geniş merdivenlerle cami giriş kotuna bağlantı sağlanarak caminin önü açılmalıdır. Meydanda hali hazırda kullanılmış zemin kaplaması, çeşme ve anıt ağaçlar olumlu tasarım öğeleri olarak değerlendirilmiştir ve korunması özendirilebilir.
Tasarım kapsamında alanın aydınlatması yeniden ele alınmalıdır. Bu meydan, ana kent meydanından yürüyerek ulaşılan ve aksı canlı tutacak bir çekim merkezi olarak değerlendirilmiştir.
Pazar işleri olumlu bir etken olarak düşünülmüş ve korunması özendirilmiş, sadece mekansal tasarımın yeniden yapılması amaçlanmıştır.
Önerilen meydanın arkasında kalan geçmişte yangın sonrası inşa edilmiş çarşının da bu kapsamda yeniden ele alınması önemlidir. Belediye tarafından hazırlanan “Sanat Sokağı” projesi bu doğrultuda olumlu bir proje olup, genişletilerek ve meydan ile ilişkisi güçlendirilerek uygulanması önerilir. Çarşı yapılarına basit onarım ile çatı ve doğramaların yenilenmesi önerilebilir. Ayrıca bu alandaki sokaklar (Yeni çarşı ve Okul Caddesi) kamusal kullanıma ve servislere uygun biçimde yay ağırlıklı olarak düzenlenmelidir.
Çarşının sağlıklaştırılmasında dükkânlardan bir kısmının “kent atölyesi” olarak ayrılması ve çarşının onarımının bu atölyede yerel iş gücü ile gerçekleştirilmesi hem istihdam sağlanması hem de ticari canlılığın artırılması açısından önerilebilir.
Çarşı içindeki dükkânlardan bazılarının yerel kooperatifler, halk eğitim, el sanatları ve yerel STK’lara ayrılması da sosyal ve ekonomik canlanmaya katkı sunacaktır. Aynı kapsamda üniversiteye de ihtiyaçları doğrultusunda alan ayrılması (işlik, satış birimi, enstitü) önerilebilir. Ayrıca meydanda haftada bir gün kurulan pazarın çarşı sokaklarına yayılması burada ticari hareketliliği destekleyecektir.
Şebinkarahisar Kalesi Restorasyonu ve Entegrasyonu: Şebinkarahisar Kalesinin restorasyonuna yönelik projenin bakanlık kanalı ile çalışmaları devam etmektedir. Ancak kale kentsel canlandırma bağlamında sadece bir arkeolojik/anıtsal yapı olarak değil, ayrıca kentin önemli bir rekreasyon alanı olarak değerlendirilebilir. Bu bakımdan kale ve kalenin üzerinde bulunduğu tepenin tamamı bir bütün olarak ele alınmalı, alanın tümü için bir projelendirme yapılmalıdır.
Bu kapsamda; tepenin girişinde basit bir bilgilendirme/danışma noktası, sergi alanı oluşturulmalı, alan içinde güvenli yürüme yolları, merdivenler, yer yer seyir terasları ve oturma alanları oluşturulmalı. Gerekli bilgilendirme ve yönlendirme tabelaları yerleştirilmelidir.
Kalenin çevresinde küçük bir kafeterya ve servis mekanları tesis edilmelidir. Bu kapsamda yapılacak tasarımlar kalenin üzerinde bulunduğu tepenin özgün bitki örtüsü ve topografyasına saygılı, minimum müdahale prensibi ile çözülmelidir. Kale düzenlemelerinde alanın yeniden baştan sonra tasarlanması değil, küçük noktasal müdahalelerle daha erişilebilir/vakit geçirilebilir hale getirilmesi amaçlanmaktadı
Etiketler : Şebinkarahisar’ın tarihi ve doğal dokusu koruma planı
